Vorm en inhoud
Ik bezit een CD (Lotus Blossom van “Miss Bee Spoiled”, op het label Basta) waarop bijzonder geïnspireerd gemusiceerd wordt en die technisch ook nog eens bovenmatig goed klinkt. De zangstem (Beatrice van der Poel) staat centraal in het geluidsbeeld, komt los van de speakers, en hangt dan in je kamer in al haar glorie.
(Mits je natuurlijk een beetje werk hebt gemaakt van je installatie en de opstelling van je speakers, anders weet je niet waar ik het over heb, zeker in deze tijden waarin het enige geluid dat men kent uit de blikkerige speakertjes van de computer komt en waarin de hoogste ambitie op geluidsgebied niet verder reikt dan het bezitten van een iPod dock. Waar zijn die dagen dat een puber jarenlang spaarde voor een heuse versterker, een snaaraangedreven draaitafel en twee drukkamerluidsprekers..).
Maar goed, het bandje achter de zangeres (de Izzies, uitgebreid met een paar excellente toeteraars) is met één overhead-microfoon opgenomen (een obscure buizen-Neumann), een techniek uit vervlogen tijden, speciaal voor dit project uit de kast gehaald om een passend retro-geluidsbeeld te creëren bij het gezongen materiaal – ondeugende liedjes uit de 20-er tot 40-er jaren. Je hoort de band in de ruimte staan, samengebald achter de kamerbrede vocaal.
Toen ik eens rondhing in de roemruchte studio te Weeps waar dit alles was bekokstoofd, vroeg ik aan Sytze Gardenier, de opnametechnicus, hoe het nou kwam dat die plaat zo goed klonk. Dit in de hoop iets belangrijks te leren over opnametechniek, over het gebruik van buizenmicrofoons of over speciale schakels in de geluidsketen die het essentiële verschil maakten. Het geheim van de chef kortom. Ik kreeg het volgende, nogal teleurstellende antwoord:
“ja, ze heeft een mooie stem”.
Laat ik nou altijd gedacht hebben dat dat niet uitmaakte! Want met perfecte apparatuur kan je een krassende kraai toch zo opnemen dat het perfect een krassende kraai lijkt? Dat je perfect een klotestem hoort? Maar toch zwaar onder de indruk bent van de opname?
Blijkbaar niet dus. Gardenier leert ons dat een klotestem een klotesound oplevert. Al staat ‘ie er perfect op, het is en blijft ongenietbaar. Voor als je het nog niet vat: zonder dat je spel en instrument echt goed klinken zal je er nooit een genietbare opname van krijgen.
Sytze Gardenier
Een parallel maakte ik onlangs mee. Ik beschreef hoe ik mijn gejatte gitaar weer terugkreeg (zie hier). Van allerlei mensen kreeg ik sympathieke reacties, ze waren blij voor me, maar gaven me ook een onverwacht complimentje: een GOED GESCHREVEN VERHAAL. Dit had ik nooit eerder gehoord.
De moraal is duidelijk: als ik iets spannends te vertellen heb wordt mijn verhaal veel aantrekkelijker dan als ik net zo hard m’n best doe maar slechts iets ‘gewoons’ betoog.